Saturday, August 1, 2015



          सम्झनाको  तरेलीमा
                                                  नारायण सापकोटा
                                                    s.l.c २०५९
माघको महिना तराइको धुम्म परेको मौसम साझ पर्ने आटेको बेलामा बाख्रा खेदेर घरमा जाने तरखरमा थिए एक्कासी मेरी बाल साखा लक्ष्मी कुदेर आइपुगिन।  तराइको धन काटे पछि को घुल्ला फाँटमा।  उनको स्वास बढेर आइरहेको थियो। उनि मलाइ केहि भन्न खोज्दै थिइन्।  एकछिन पछी उनले त्यो खबर बताइन- मेरो पोखरा बाट एउटा चिठी आएको छ  भनेर ।  उनले त्यो पनि भनिन कि म गण्डकी बोर्डडिंग स्कूलमा पास भए भनेर।  एकछिन आफै पत्ताईन्  होइन होला भन्ने मात्रै पर्यो। त्यो खबर झुटो होला भनेर।  मेरो त्यो बाल सुलाभ  मनमा के  खेल्यो अहिले ठयाक्कै  भन्न त म सक्दिन तर मलाई तेसै तेसै कुदेर घरमा जानु मन लाग्यो। बाख्रा लक्ष्मी लाइ खेद्न लगाएर म घर तिर टाप कसे।  मेरो घरमा एक किसिम को बेग्लै माहोल थियो मान्छे जम्मा भैसकेका थिए। सबैले मलाई बधाई दिन थाले । म त खुसि भए कि अलमल भए केहि भन्नि  सक्दिन।  सबैले मलाई हेर्ने नजर फेरिएको । एक सानो परिचय बिहिन बालक आज  सबैको नजर को पात्र हुनुको गर्ब तेसका बाजे हासो उठेर आउछ अहिले।  तेस्पछि  मेरो ठुल्दाजु ले भोलि नै पोखरा जाने कुरो गर्नु भो। एक पटक सबैलाई सम्झे मेरा बाल सखा  लक्ष्मी, शिव।  हो म उनीहरुलाई छोडेर जादै छु। म उनि हरुसंग इट्टा को गाडी खेल्न पाउने छैन, नहर मा गएर पौडी खेल्न पाउने छैन .....हो म पराइ ठाउमा जादै छु।  तर फेरी मन बुझाए जस्तो लाग्छ।  बिहानै  बुटवल हुदै पोखरा जाने कुरो लगभग पक्का भो। रात भरि निद्रा लागेन।  सबै कुरा सम्झिए ....बिहानै उठियो पनि तयार भएर जाना लागियो । तेही बेला मा मेरी ठुली आमाले रु. २० दिनु भो बाबु बिस्कुट खायेस भनेर।
रात भरि को नाइट बसको यात्रा , बिहानै पोखरा पुगियो। ओह हो पोखरा कति राम्रो माछापुच्छ्रे आइना जस्तै तर तेस्का बजे जाडो त के भन्नु र खै। एउटा होटेल मा खान खै ओरि हामि एउटा ठुलो गेट  भएको ठाउमा आइपुग्यौ। स्कूल  मा दाजुले कके के गर्नु भो सायद मेरो चासो परेन या मैले बुजिन। १० बजे अली अली नबुजिने आवाज भएको दुब्लो दुब्लो मान्छे संग कुरा भो। पछि थाहा भो उहा त दयाराम सर पो हुनुहुदो रहेछ।   सबै प्रक्रिया पुरा गरि  एक महिना पछि स्कूल  लाग्ने भनेर घर फर्कियो मा ध्र्रै खुसि भए किनकि १ महिना भित्र मा फेरी ईट्टा को गाडी खेल्ने छु साथि भाइ संग मज्जाले नहर मा पौडी खेल्ने छु।
एक महिना तेत्तिकै बित्यो। २०५२ साल फागुन ३ गते पोखरा को लागी लागियो। स्कूल मा पुगेर ओफ्फिस बाट सबै समान बुजियो र होस्टेल को बास। आमा को काख बाट ९ वर्षकै उमेर मा रात बिताउनु को पिडा। हिमाल चुली होस्टेल को ड्रोमैत्री १ को झ्याल निर को बुंक बेड को माथि ...
सुरुमै भेट भए मेरो जन्म थलो आर्घखाचिका साथी सुरेन्द्र आचार्य जसलाई हामि पछि भैरुस भनेर जिस्काउथियौ।  तेसै गरि गुल्मी का साथी सुशील खरेल मेरा मिल्ने साथि भए।  कारण सुरेन्द्र अर्को सेक्सन।  पहिलो दिन बेलुकी को खाना खाने बेलामा अच्चम को घटना भो। त्यो दिन सायद सोमबार थियो र डाइनिंग हलमा खाना को बेला मासु रहेछ म मासु खान थाल थाप्दै थिए एक्कासी बामदेव सरले भैसीको मासु खान्छ भन्दा मैले एक्कासी थाल हटाउदा मामाले दिन लागेको मासु भुइमा खसो ...सायद लम्बु ममा होला।  
आर्को दिन स्कूल जाने दिन बिहानै खान खाइ  ओरि ड्रेस लगाउने बेला मा टाई लगाउन नजानेर तेस्का बाजे।  आफुले चिनेका सुरेन्द्र र सुशील तेसमाथि  म जस्ता ल्वाठ। बडो फसाद पर्यो धन्न हाम्रा होस्टेल गुरु गणेश सरले  बनाइँदिनु भो।
स्कूल गएपछि आर्को चटक मैच्यांग गुरु आमा आउनु भो नेपाली मा सबै भनेर जानु भो ,तेस्पछि  दिल शोभा मम्यम इन्लिश मा मकै भुटे जस्तै पट्ट. आफ्नो १२ बाजी हाल्यो नि। केहि बुजिन। ओह हो कस्तो ठाउमा आए भनेर आफैलाई ताजुब लागो रुन मन पो लाग्यो।  मैले अरुले जस्तो कसरि होला बुज्ने? गाउ मा जाने पल्टेको म तेहा  कुहिरोको काग पो भैयो।
इन्ग्लिश न जान्नेलाई छुट्टै क्लास को बेबस्था हुने भो। माया ठकुरी म्याम न भएको भए मेरो हालत के हुने थियो ? उहाको माया र सिकाईले फर्स्ट टर्मिनल मा फर्स्ट डीभिजन मा पास भैयो। तेस पछाडी मलाइ फर्केर हेर्नु परेन।  पछि पछि म त जान्ने मा पो गनिन पुगे। रमाइलो लाग्दै गयो। निरन्तर पढ्दै गए। केहि गर्न सक्छु जस्तो लाग्यो। साथि भाइ चिनियो।  सहयोग पाइदै गइयो।  मैचंग म्याम को लाइफमा ठुलो हात छ। पहिलो दिन देखि नै हौसला न भएको भए सायद मात्र सायद मा यो ठाउमा आउथे होला ??????????उहा का प्रेरक गीत कथा आदि आज सम्झेर मुसुक्क हास्न पाउदा आनन्द हुन्छ। उहा र चंद्रकात सरले गर्दा  जानी न जानी कबिता लेख्ने भएको छु। उहाको प्रेरणाले ४ क्लास मा लेखेको कविता अझै याद आउछ –
घर तिर जादा हेर हरियाली बन
छहारीमा बस्दा खेरि खुसि हुन्छ मन\\\\\\\
पार्वती म्याम क अमरका कथा सुनेर आफुपनि तेस्तै बहादुर र ज्ञानी बनु जस्तो लाग्थ्यो। ति कथा कसरि भुल्न सकूँ ला र ? उहाले सिकाएको आर्को गीत याद आउछ –
green green green ......
green all around...
गण्डकी का सम्झना कति हो कत्ति छन् बयान गरि साध्य छैन ...म पुरानो भएहोला तर सम्झना ताजै छ  मन मा।  स्टुडि आओरको सम्झंना। साथीभाई संग का  रमाइला पल। मोजाको बलको क्रीकेट। बनक ब्याट को क्रिकेट।
आज गण्डकी बाट टाढा भएपनी ति सम्झनाले कहिले टाढा बन्न  दिदो रहेनछ, गण्डकीको ५० बर्ष पुगेको खबरले त आझै गर्बले छाती फुलेर आउछ।  सबैलाई मेरो स्कूल भनेर भन्न पाउदा सिर ऊचो हुन्छ।  
आफ्नो कार्य क्षेत्र मा सफल हुदा मेरो गण्डकी को कारणले भन्न पाउदा जति आनन्द अरु मा हुदो रहेन छ।  आज गण्डकी बाट भौतिक रुपमा बिदा भएको १२ वर्ष पुग्यो। तेस्पछी  कति ठाउँमा पढीयो तर मेरो भन्न आउदै आउदैन। म जहाँ भए पनि मेरो सफलतामा गण्डकी छ मेरो नशा नशा मा गण्डकी छ  रही रहने छ।  प्रमोद खरेलले गाए  जस्तै
म छु यहा  धेरै टाढा मेरो मन छ  पोखरामा ......

                                 ईति

My visit to Lumbini

 1. Introduction
Educational tour is the best way to get knowledge about anything. To get knowledge about historical, religious and natural importance of Lumibini our school organized a four days long educational tour from 25th-28th of Kartik 2071. We students of grade 9 and 10 including teachers headed towards Lumbini which lies at the distance of 227 km away from Kathmandu valley. Altogether we were 40 students and 8 teachers including school staff. To make our tour fruitful we have designed some objectives.
2. Objectives
a)       To know about cultural and religious importance of Lumbini.
b)       To gain knowledge about life of Lord Buddha.
c)       To know about geographical and climatic condition of Lumbini.
3. Methodology
We had adapted different methods to collect the necessary information.
I) Primary source
We collected the information through our own eye witness. We also took interviews of local people and monks.
II) Secondary sources
We collected the required information from brochure given by Lumbini Development Trust. We bought some books and also flushed our curiosity through internet.
4. Findings
Lumbini lies in Kapilvastu district of western Terai. Like other terai districts it is a hot place throughout the year with normal temperature 20-24oC. Lumbini is a plain with Mahabharat hill range to the north and Indian boarder to the south.
We found there is easy access of transportation to Lumbini. At the main gate, we saw an inscription installed by the UNO. There is written “Lumbini the birthplace of Gautam Buddha has been listed under world heritage list. It deserves protection and promotion for the beneficiary of humanity”. Then we saw the ruins of Buddha’s palace there. We also saw the birthplace of Lord Buddha. When we moved from there, we found an ancient pond where Maya Devi took bath after giving birth to Lord Buddha.
We moved ahead from there and we found ancient and important epigraphic evidence which proves Buddha was born in Nepal. It was Asoka pillar. This pillar was erected by emperor Asoka of India. In Lumbini, we visited different monasteries which were built by different nations to show respect towards Lord Buddha.
5. Conclusion and recommendation
We concluded that Lumbini is the birthplace of Lord Buddha. It keeps the glorious identity of Nepal and Nepalese all over the globe in the international society. The concerned authorities should make master plan to develop and promote Lumbini. We must work hard to protect and promote our fundamental identity and property i.e. Lumbini. Lumbini must be advertised in the international society to promote its tourism. Finally it’s our duty to protect and promote our national property Lumbini.

Thursday, April 9, 2015

lets be present to mark the 100th week cleaning campaign of bagmati.
lets be present to mark the 100th week cleaning campaign of bagmati clea

Sunday, March 29, 2015

SCIENTIFIC NAME AGRO-FORESTRY CROPS OF NEPAL









Common Fodder Trees of Nepal
Scientific Name
Family
English Name
Nepali Name
Brassiopsis hainla
Araliaceae
Chuletro
Chuletro
Alnus nepalensis
Betulaceae
Alder
Uttis
Garuga pinnata
Bursaraceae
Garuga
Dabdabe
Crateva unilocularis
Capparaceae
Crateva
Siplika or
Sipligan
Terminalia bellirica
Combretaceae
Barro
Barro
Terminalia chebula
Combretaceae
Harro
Harro
Albizia lebbek
Fabaceae
Black Siris
Kalo Siris
Bauhinia longifolia
Fabaceae
Camel’s Foot Tree
Rato Tanki
Bauhinia variegata
Fabaceae
Camel’s Foot Tree
Koiralo
Erythrina strica/varigata
Fabaceae
Coral Tree
Faledo
Leucaena leucocephala
Fabaceae
Leucaena/ Ipil-Ipil
Ipil-Ipil
Tamarindus indica
Fabaceae
Tamarind
Imali
Celtis autralis
Fagaceae
European Nettle Wood
Khauri
Quercus semecarpifolia
Fagaceae
Khasru
Khasru
Litsea polyantha
Lauraceae
Litsea
Kutmero or
Kutmiro
Melia azedarach
Meliaceae
Persian Lilae
Sano Bakaino
Melia composite
Meliaceae
China Berry
Thuli Bakaina
Artocarpus interga/heterophyllus
Moraceae
Jack Fruit
Rukh Katahar
(Jack Fruit)
Artocarpus lakoocha
Moraceae
Monkey’s Jackfruit
Badahar
Ficus Bengalensis
Moraceae
Banaya Tree
Bar
Ficus Benjamina
Moraceae
Sami Peepal
Sami Pipal
 Ficus cunia
Moraceae
Khanayo
Khanayo
Ficus glaberrima
Moraceae
Pakhauri
Pakhauri
Ficus hispida
Moraceae
Khasreto/Gedilo
Khasreto or
Gelido
Ficus infectoria/lacor
Moraceae
Kavro
Kavro
Ficus nemoralis
Moraceae
Dudhilo
Dudhilo
Ficus nerifolia
Moraceae
Dudhilo
Dudhilo
Ficus racemosa
Moraceae
Dumri
Dumri
Ficus religiosa
Moraceae
Peepal Tree
Pipal
Ficus rosenbergii
Moraceae
Nevaro
Nevaro or
Nimaro
Morus alba
Moraceae
White Mulberry
Seto Kimbu
Morus indica
Moraceae
Mulberry
Kimbu
Salix babylonica/tetraspermum
Salicaceae
Drooping Willow
Banis
Aesandra butyraceae
Sapotaceae
Nepalese Butter Fruit
Chuiri
Sauraria nepalensis
Saurariceae
Gogan
Gogan
Grewia optiva
Tiliaceae
Biul
Shyal Phusro
Premna bengalensis
Verbenaceae
Black Premna
Kalo Ginderi
Premna integrifolia
Verbenaceae
Premna
Ginderi
Ground Legumes
Scientific Name
Family
English Name
Nepali Name
Remark
Aeschynomene americana/falcata  
Joint Vetch
Vetch
Arachis glabrata
Forage Peanut
Badame Ghash
Centrosema pubescens
Centro
Centro
Benth.
Chamaecrista rotundifolia
Wynn Cassia
Cv. Wynn
Clitoria ternatea
Butterfly Pea
Cyamopsis tetragonaloba L.
Guar/Cluster Bean
Lablab purpureus
Lablab Bean
Macroptilium atropurpurum
Aztec Atro/Siratro
(DC) Urb.
Cv. Aztee
Medicago sativa
Lucerne
Neonotonia wihhtii
Glycine
Cv. Tinaroo
Pueraria thumbergiana/phaseoloides
Kudzu
Puero
(Roxb.)
Beneath
Stylosanthese guianensis
Common Stylo
Stylo
(Abul.) Sw.
Stylosanthese guinanensis Var. intermediate
Fine Stem Stylo
Stylo
Stylosanthese humilis
Towns Ville Stylo
Stylo
H.B.K.
Stylosanthese scabra Vog.
Shurbby Stylo
Stylo
Cv. Siran
Stylosanthese seabrana
Caatinga Stylo
Stylo
Trifolium alexandrium
Berseem
Berseem
Trifolium pretense
Red Clover
Trifolium repens
White Clover
Vigna anguiculata L.           (V. sinensis L.)
Cowpea
Bodi

Shurb Legumes
Scientific Name
Family
English Name
Nepali Name
Remark
Desmodium introtum
Green leaf Desmodium
(Mill) Fawc.
& Rendle
Desmodium ovalifolium
Common Desmodium
Desmodium uncinatum
Silver Leaf Desmodium
(Jacq.) DC
Flemingia macrophylla
Flemingia
Tephrosia candida
Mendola
Mendola

Common Fodder and Forage Crops
Scientific Name
Family
English Name
Nepali Name
Remark
Avena sativa L.
Fodder Oat
Euchlaena mexicana Schrad
Teosente
Makai Chari
Pennisatum americanum L.
Fodder Bajra
Leeke
Pennisatum typhoides (Burmf)
Fodder Bajra
Stapf &
Hubb.
Sorghum bicolor L.
Fodder Sorghum
Sargam
Moench
Sorghum vulgarePres.
Fodder Sorghum
Sargham
Zea maysL.bicolor L.
Fodder Maize
Makai
Zea mexicana(Schrad) Kuntze
Teosinte
Makai Chari

Cultivated Grasses
Scientific Name
Family
English Name
Nepali Name
Remark
 (Unknown)
Perennial Grass
Mulato
Brachiaria brizantha X
B. ruziziensis
Brachiaria“Mulato”
 —————
 ————-
Hybrid for
Upland
Brachiaria decumbensStapf.
Brachiaria multica (Forsk) Stapf
Para Grass
Buffalo/ Water Grass
Cenchrus ciliaris L.
Buffel Grass
Chloris gayanaKunth.
Rhodes Grass
Cynodon dactylon L. pres.
Bermuda
Dubo
Dactylis glomerata
Cocksfoot
Desmostychia bipinnata
Kush
Imperata cylindrica
Siru
Melinis minutifolia Beauv.
Monkey Puzzle
Bandhar
Dhapaune
Panicum maximum jacq.
Guinea Grass
Pannicum antidotale Retz
Blue Panic
Paspalum atratum
Palpasum
Pennisatum sp.
Naiper
Naiper
Pennisetum  pedicellatum
Dina Ghash
Trin.
Pennisetum clandestinumHochst. Ex. Chiov
Kikuyu Grass
Saccharum spontaneum
Kans
Kans
Seatria sphacelata
Sch. &
Hubb.
Setaria ancepsStapf
Thysanolaena maxima
Broom Grass
Amrisho

Scientific Name
English Name
Nepali Name
Family
Erythrina indica
Coral Plant
Faledo
Fabaceae
Bauhinia purpurea
Camel Foot plant
Tanki
Fabaceae
Tamarindus indica
Tamarind
Imili
Euphorbiceae
Gravellia robusta
Silver Oak
Kaiyo Plant
Proteaceae
Atrocarpus heterophyllus
jack Fruit
Rukh Katahar
Moracae
Nyctanthus arbutristis
Nyctanthus
Parijat
Oleaceae
Murrya paniculata
Murrya
Kamini
Rutaceae
Melastoma melabatricum
Indian Rhododendron
Ageri
Ficus benjamina
Banyan tree
Shami
Moraceae
Michelia champcta
Chanp
Magnoliaceae
Garciana magnistana
Mangosteen
Mangosteen
Clusiaceae/ Sapindaceae
Leucena leucocephala
Epil Epli
Epil
Leguminoseae
Cinnamomum camphora
Camphora
Kapur
Lauraceae
Citrus sp
Citrus
Kagati
Rutaceae
Atrocarpus heterophyllus
jack Fruit
Rukh Katahar
Moraceae
Largerstromia regime
Largerstromia
Thulo Ashare
Lythraceae
Thuja Sp
Thuja
Dhupi
Penaceae
Pterocarpus santalinus
Red Sandal Wood
Rakta Chandan
Fabaceae
Elaeocarpus ganitnus roxb
Rudrakshya
Tiliaceae
Camelia chinensis
Tea
Chiya
Rubiceae
Bambusa sp
Bamboo
Bans
Graminaceae
Ficus hipsida
Khasreto/Gedilo
Thotne or Khashreto
Moraceae
Albizzia lebbeck
Albizzia
Siris
Fabaceae
Tabernaemontana coronaria
Single TMC
TMC
Apocynaceae
Putranjiva roxburghii
Child Birth Plant
Putranjiva
Putranjivaceae
Ficus recuta
Rubber Plant
Rubber
Meraceae
Cinnamomum tamala
Tamala
Tej Patta
Lauraceae
Cinnamomum zylanicum
Dalchini
lauraceae
Zizyphus retundifera
Zizyphus
Bayer
Ramnaceae
Callistemon lanceolatus
Bottle Brush
Bottle Brush
Myrtacea
Psidiun guajava
Guava
Aamba
Myrtaceae
Aegle marmellos
Beel
Bel
Rutaceae
Innula cappa
Gayo
Gayo /Gai Tihare
Asteraceae
Tephrosia candida
Mendula
Mendula
Garuga piñata
Garuga Plant
Dabdabe
Litchi chinensis
Litchi
Litchi
Sapindaceae
Magnifera indica
Mango
Mango
Anacardiaceae
Ficus rosenbergii
Moraceae
Nevaro
Nevaro/Nimaro
Emblica officinalis
Amala
Amala
Euphoprbiceae
Ficus religiosa
Pupil Tree
Peepal
Moraceae
Ficus camia
Khanayo
Khanayo
Moraceae
Mucuna macrocarpa
Buldhangro
Buldhangro
Fabaceae
Ficus glaberrima
Pakhauri
Pakhauri
Moraceae
Caffia arabica
Coffee
Coffee
Rubiaceae
Bombax cibea
Shimal
Shimal
Bombaceae
Magnifera indica
Mango
Aanp
Anacardiaceae
Annona squmosa
Custard Apple
Psidium gujava
Guava
Aamba
Myrtaceae
Muas paradisica
Banana
Kera
Musaceae
Cannabis sativa
Cannabbis
Bhang or Gaaja




Scientific Name of plants listed below is copied from the link: http://www.forestrynepal.org/wiki/327
Fodder Trees of Nepal
FOR TERAI
FOR MIDHILLS
SN
Botanical Name
Nepali Name
SN
Botanical Name
Nepali Name
1
Albizzia procera
Seto siris
4
Brassiopsis hainla
Chuletro
2
Dalbergia sissoo
sisau
5
Castanopsis tribuloides
Musure katus
3
Ficus semicordata
khanyu
6
morus alba
Kimbu
4
Gmelina arborea
Gamari
7
Saurauria nepalensis
Gogan\Tingur
5
Grevia optiva
Bhimal
8
Albizzia odratissima
-
6
Acacia nilotica
Babul
9
Erythrina arborescens
Phaledo
7
Leuceana leucocephala
Ipilipil
10
Ficus roxburghii
Nimaro
8
Litsea monopetala
Kutmero
11
Ficus nimarolis
Dudhilo
9
Michelia champaca           
Champ
FOR HIGH MOUNTAIN
10
Sesbania grandiflra
Dhaincha
SN
Botanical Name
Nepali Name
11
Terminali alata
Asna
1
Celtis australis
Khari
12
Zizyphus jujuba
Bayer
2
Quercus lamellosa
Thulo phalant
13
Ficus nimarolis
Dudhilo
3
Q.leucotricphora
Sano banjh
14
Azadirahta indica
Neem
4
Q. semecarpofolia
Khasru
FOR MIDHILLS
5
Salix babylonica
SN
Botanical Name
Nepali Name
6
Taxsus baccata
Lauth salla
1
Artocarpus lakoocha
Badhar
7
Populus ciliata
Banghe kath
2
Bauhinia purpurea
Tanki
8
Brassiopsis glomerulata
Kalo chuletro
3
Bauhinia variegata
Koiralo
9
Quercus lanata
Thulo banjh